Amstelveen - De Amstelveense Bianca Combee laat als eigenaar van Bianca Combee Housing Service met regelmaat haar licht schijnen over de woningmarkt. In deze column wijst ze op de desastreuze gevolgen van uitponden.
De woningmarkt kraakt. In steden als Amstelveen en Amsterdam is de druk voelbaarder dan ooit. Starters vinden nauwelijks een betaalbare huurwoning, middeninkomens trekken aan het kortste eind, en ondertussen speelt er een minder zichtbaar maar cruciaal spel achter de schermen: het uitponden van huurwoningen.
‘Uitponden’ klinkt onschuldig, misschien zelfs technisch. Maar in essentie betekent het dat beleggers hun huurwoningen stuk voor stuk verkopen als koopwoningen. Vaak zodra de huurder vertrekt - waarna de woning verdwijnt uit de huurvoorraad. In 2024 zien we dat beleggers massaal hun bezit afstoten, en andere beleggers deze woningen opkopen. Niet om ze opnieuw te verhuren, maar om ze met winst direct door te verkopen na een opknapbeurt. Kassa voor hen, crisis voor de huurmarkt.
Dodelijke optelsom
De optelsom is dodelijk. Elk verkocht huis is er één minder voor de huursector. In Amstelveen en Amsterdam, waar de vraag naar betaalbare huurwoningen torenhoog is, werkt uitponden als een sluipmoordenaar. Terwijl beleid probeert te focussen op bouwen (terwijl dit onmogelijk is door alle eisen), krimpt de bestaande voorraad sneller dan we kunnen bijbouwen.
En wie koopt die uitgeponde woningen? Steeds vaker zijn het expats - kopers die met hogere budgetten vaak weinig binding met de stad hebben. Voor hen is het een kans, voor de lokale huurder of koper een extra dichte deur. Zo wordt de woningvoorraad niet alleen kleiner, maar ook minder toegankelijk voor Amstelveners en
Amsterdammers zelf.
Dweilen met kraan open
De politiek probeert bij te sturen: huurregulering, zelfbewoningsplicht, bouwplannen. Maar zolang beleggers anticiperen op regels en hun bezit voortijdig verkopen, is het dweilen met de kraan open. En de bouw hapert door stijgende kosten, stikstof en onzeker beleid.
De vraag is dan: wie beschermt de huurder? Als de vrije huursector verdampt, blijven alleen sociale huur en dure koop over - twee uitersten waar een groeiende middengroep tussenin valt. We hebben een huurmarkt nodig die niet alleen door rendement gedreven is, maar ook door een visie op wonen als recht, niet als verdienmodel.
Uitponden is rationeel gedrag binnen een disfunctioneel systeem. Maar als we zo doorgaan, rest ons een stad leeg aan gemeenschap.
Wonen is geen luxe. Het is een recht. Tijd dat beleid zich daar ook naar gedraagt.
Dit artikel verscheen eerder in de juni-editie van AmstelveenZ Magazine, nummer 99.
