Miljoenenstrop dreigt voor Amstelveen door Haagse 'strafkorting': ozb te laag
Amstelveen – Doordat gemeente Amstelveen de onroerend zaakbelasting (ozb) op woningen al jaren zo laag mogelijk houdt, dreigt de gemeente tot 6 miljoen euro per jaar mis te lopen aan rijksuitkeringen uit Den Haag (gemeentefonds). Daar is bedacht dat Amstelveen het geld bij de relatief 'rijke' huiseigenaren moet ophalen middels een verhoging van de ozb.
Wethouder Herbert Raat (Financiën, VVD) begrijpt bitter weinig van de plannen en noemt het een verkapte strafkorting. Hij gaat namens het College van B en W in verzet tegen de Haagse plannen: ‘Wij krijgen mogelijk minder geld uitgekeerd, omdat de woningen in onze gemeente meer waard zijn en het Rijk vindt dat wij meer inkomsten via de ozb moeten binnenhalen. Maar dat geld zit in stenen en staat niet op de bank. Daar hebben de Amstelveners dus niets aan. Zij hebben niets aan de waarde van hun huis zolang ze erin blijven wonen.’
Lokale lasten in toom
‘In de tweede plaats', vervolgt Raat, 'heeft Het Rijk heeft er altijd op gehamerd dat gemeenten de lokale lasten in toom moeten houden. Dat heeft Amstelveen ook altijd gedaan. We hebben de totale ozb-opbrengst jaarlijks alleen met de inflatie laten meegroeien. Het was nooit de bedoeling dat gemeenten zouden gaan “cashen” als de WOZ-waarde sterk omhoog gaat. Als de plannen zouden doorgaan ontstaat er een spanningsveld tussen het op peil houden van onze gemeentelijke voorzieningen zoals onderwijs en sport, en het extra moeten belasten van de bewoners door de ozb te verhogen.”
Oneens
Het Amstelveense college van B en W is het dus niet eens met plannen van het Rijk om gemeenten met dure woningen drastisch te korten op de uitkering die ze krijgen van het Rijk. Het Rijk vindt dat gemeenten met dure woningen meer inkomsten uit ozb (onroerendezaakbelasting) kunnen binnenhalen. B en W vindt dit niet terecht en probeert de minister op andere gedachten te brengen.
Gemeentefonds
Gemeenten ontvangen jaarlijks geld van het Rijk via het gemeentefonds om hun taken uit te kunnen voeren. De totale “koek” gemeentefonds bedraagt ruim €30 miljard, waarvan €25 miljard als algemene uitkering wordt verdeeld over alle gemeenten. De rest wordt via aparte regelingen verdeeld. Van de €25 miljard algemene uitkering ontvangt Amstelveen momenteel ruim €100 miljoen, verreweg de grootste inkomstenpost op de begroting (ter vergelijking: de Amstelveense ozb-opbrengst bedraagt ruim €20 miljoen).
Op de schop
De gemeentefondsbeheerders, de ministers van Binnenlandse Zaken en van Financiën, nemen de spelregels voor het verdelen van het gemeentefonds grondig op de schop. Dat is nodig, omdat er de laatste jaren veel is veranderd. Zo pakken gemeenten meer taken op, zoals in het sociaal domein.
Financieel nadeel
Onderdeel van de wijzigingen is het aanpassen van de zogeheten inkomensverevening bij de verdeling van het gemeentefonds. Dit betekent, dat de gemeenten met een lagere woningwaarde meer geld ontvangen dan gemeenten met een hogere woningwaarde. Gemeenten met “duurdere woningen” kunnen zelf meer ozb innen en hebben dus minder geld van het Rijk nodig om rond te komen, zo is de redenering.
Koek
De huidige verdeling van de koek houdt hier al rekening mee, maar het Rijk heeft plannen om dit in de nieuwe verdeling nog veel zwaarder te laten meetellen. Zo wordt op dit moment 80 procent van de woningwaarde en 70 procent van de waarde van niet-woningen meegerekend bij het bepalen van het uit te keren bedrag. Het Rijk overweegt om dit uit te breiden naar 100 procent. Onder andere door de sterke stijging van de woningprijzen in deze regio pakt dit voor Amstelveen heel ongunstig uit. Het nadeel kan oplopen van 5,5 tot 6 miljoen euro.
Internetconsultatie
Het Rijk vraagt gemeenten via een zogeheten internetconsultatie wat zij vinden van de aanpassingen in de regelgeving. Het college grijpt dit moment aan om in een brief aan minister Knops van Binnenlandse Zaken te beargumenteren waarom zij het niet eens zijn met het uitbreiden van de bestaande vereveningspercentages. Ook gaat de gemeente contact leggen met gemeenten die met dezelfde problematiek te maken hebben om te kijken of wij gezamenlijk kunnen optrekken richting het Rijk.
