Onbehandeld slaapapneu vaak reden klachten
Amstelveen - Net als een evenwichtig voedingspatroon en voldoende lichaamsbeweging, is een goed slaapritme van essentieel belang voor een gezond leven. Mede door verbeterde meettechnieken wordt steeds duidelijker hoe groot de invloed is van een verstoord slaappatroon op klachten als vermoeidheid, (ochtend)hoofdpijn, concentratieproblemen, somberheid/ prikkelbaarheid, onbedwingbare slaapneigingen overdag maar ook problemen die te maken hebben met de seksualiteit.
Te weinig bekendheid
De KNO-artsen Judith Schmidt (62) en Eveline van Beeck Calkoen (37), medisch specialisten van Ziekenhuis Amstelland, houden zich dagelijks bezig met patiënten die naast KNO-gerelateerde klachten kampen met een slaapstoornis. Ze ondervinden in de praktijk dat bij het grote publiek te weinig bekend is over het verband tussen een goed slaappatroon en lichamelijke en/of mentale klachten. ‘Er zijn heel veel mensen die slaapapneu (ademstops tijdens de slaap) hebben, maar dat niet weten,’ vertellen de twee artsen. ‘Uit onderzoek blijkt zelfs dat tachtig procent van mensen met slaapapneu niet is gediagnosticeerd. Dat is zonde. Deze mensen blijven dan rondlopen met (vage) klachten waar we echt iets aan kunnen doen. Want is de diagnose slaapapneu eenmaal gesteld, dan zijn de klachten heel goed te behandelen.’
Slaapapneu
Slaapapneu is een ziekte van de bovenste luchtwegen. Er wordt gesproken van slaapapneu bij ademstops van langer dan tien seconden tijdens de slaap. Bij meer dan dertig stops per uur wordt gesproken over ernstig apneu. Slaapapneu komt veel voor bij mensen met een nauwe ruimte in de keel. De oorzaak kan liggen in aanleg omdat de onderkaak in de loop van de eeuwen kleiner is geworden, maar ook in de leefstijl. Judith Schmidt: ‘Overgewicht speelt tevens een rol. Teveel vetweefsel in de keelholte leidt tot blokkades. Maar het betreft hier wel een typisch 'kip-en-het-ei verhaal'. Overgewicht is zowel oorzaak als gevolg van apneu. Een verstoord slaapritme leidt ook tot overgewicht.’
Judith Schmidt, al 31 jaar werkzaam als KNO-arts en een expert als het gaat om slaapstoornissen, legt uit dat een gezonde nachtrust tussen de zevenenhalf en negen uur duurt en bestaat uit een reeks aaneengesloten cycli van anderhalf uur. ‘Mensen die slaapapneu hebben, komen te weinig in de diepe slaap en in de REM slaap. En juist die slaapfases zijn belangrijk voor het echt tot rust komen van het lichaam.’ Door de ademstops bouwt iemand een structureel slaaptekort op dat een weerslag heeft op het dagelijks functioneren. Tevens ontstaat er met iedere ademstop zuurstoftekort en dat kan leiden tot ziektes als hart- en vaatziekten en diabetes. ‘Ben je overdag dus moe, heb je de neiging in slaap te vallen of heb je concentratieproblemen, ga dan echt naar je huisarts,’ adviseert ze.
Snurken hoort erbij
‘De meeste mensen met onbehandeld slaapapneu denken dat er weinig te doen valt aan hun slaapstoornis. Dat het snurken erbij hoort, of dat de klachten overdag te maken hebben met hun drukke bestaan, (werk)stress, het ouder worden en ga zo maar door,’ vult Eveline van Beeck Calkoen haar collega aan. ‘Meestal is het ook de partner die last heeft van het gesnurk.’ De twee artsen pleiten voor meer bekendheid over slaapapneu, maar vertellen erbij dat ook slaaphygiëne een rol speelt in een gezond slaapritme. Eveline van Beeck Calkoen, sinds twee jaar KNO-arts: ‘Je moet dan denken aan het laatste anderhalf uur voor het slapen gaan niet meer op een scherm kijken, iedere dag op dezelfde tijd naar bed en op dezelfde tijd weer opstaan en in een donkere en koude kamer slapen. En sluit ook het gebruik van koffie ’s avonds en het gebruik van alcohol niet uit; voedingsmiddelen die van invloed zijn op hoe je slaapt.’
Behandeling slaapapneu Je kunt zelf veel doen aan een gezond slaapritme, maar blijkt slaapapneu na onderzoek de boosdoener van je klachten, dan zijn er effectieve behandelmethoden. ‘Er zijn hele goede behandelingen mogelijk voor verschillende gradaties van slaapapneu,’ licht Judith Schmidt toe. ‘Van een slaappositie trainer bij hele lichte klachten, een gebitsprothese bij matige klachten, een operatie aan de amandelen en andere operatieve ingrepen aan het gehemelte en de keel tot een overdrukmasker bij hele ernstige klachten. Slaapapneu bij kinderen bijvoorbeeld is één van de redenen om de amandelen te verwijderen. Slaapapneu is goed te behandelen en het is ontzettend fijn en dankbaar om te zien hoe mensen na een behandeling op - knappen en weer energie krijgen,’ besluit ze
Meer weten over slaapapneu? Op de website van de Apneuvereniging is meer informatie te vinden over deze slaapstoornis en de aanpak ervan: www.apneuvereniging.nl.
